اتنیتور

اتنیتور
وقتی می گوییم اتنیتور، بسیاری از کاربران اول از همه به یاد تجهیزات شبکه یا فیبر نوری می افتند، اما واقعیت این است که این ابزار یک مفهوم خیلی گسترده تر از یک قطعه کوچک در شبکه است. اگر بخواهیم بگوییم اتنیتور چیست، باید به این نکته اشاره کنیم که اتنیتور یا همان تضعیف کننده وسیله ای است که می تواند شدت یک سیگنال را کاهش دهد بدون اینکه ماهیت موج یا اطلاعات آن را عوض کند. در واقع باید گفت که تضعیف کننده دقیقا برعکس تقویت کننده است.
اتنیتور در صنایع الکترونیک، بخش مخابرات، شبکه، صنایع فیبر نوری، اغلب تجهیزات اندازه گیری، سیستم های رادیویی و… نقش مهمی دارد. این ابزار کاربردی، سیگنالی که بیش از حد قوی باشد را در سطح مناسب و ایمن نگه می دارد. این تعریف ساده ترین جواب به این سوال است که اتنیتور چیست. اما اینکه دقیقاً تضعیف کننده چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم، موضوعی است که معمولاً جای بحث و بررسی زیادی دارد. در این مطلب از آر اف کمپانی تمام نکات کاربردی، انواع، ساختار، موارد استفاده و نکات انتخاب آن را برای شما آورده ایم.

اتنیتور چیست؟

اتنیتور در واقع یک قطعه کوچک الکترونیکی یا نوری است که می تواند میزان توان یا شدت یک سیگنال را کم کند. این کاهش توان ممکن است برای سیگنال های الکتریکی در یک مدار، امواج رادیویی، سیگنال های شبکه یا… باشد.
یکی از اصلی ترین کاربردهای این ابزار جلوگیری از خراب شدن گیرنده ها یا تجهیزات حساس شما است. برای مثال، اگر یک فرستنده فیبر نوری، نور بسیار زیاد و قوی تولید کند، گیرنده ممکن است اشباع بشود یا حتی در زمان کوتاهی بسوزد. در این موقعیت ها اتنیتور به صورت یک واسطه وارد عمل می شود و از شدت نور کم می کند و آن را به سطح مناسب می رساند.

چرا به تضعیف کننده نیاز داریم؟

شاید اگر اطلاعات فنی زیادی نداشته باشید درک اینکه کاربرد اتنیتور چیست کمی سخت باشد. برای درک بهتر کاربرد این دستگاه باید بدانید که چرا کم کردن سیگنال در بسیاری از سیستم ها ضروری و حیاتی است. در ادامه سه دلیل اصلی برای استفاده کردن از این ابزار را برای شما آورده ایم.

جلوگیری از اشباع شدن یا آسیب رسیدن به گیرنده

 در خیلی از سیستم های الکترونیکی و نوری، گیرنده ها می توانند فقط یک محدوده مشخص شده از توان ورودی را تحمل کنند. اگر سیگنال بیش از حد قوی باشد، گیرنده یا سنسور به سرعت اشباع شده یا حتی می سوزد.

 


تضعیف کننده

فراهم کردن سطح مناسب برای اندازه گیری

 خیلی از ابزارهای اندازه گیری مانند اسیلوسکوپ، پاورمتر، طیف سنج یا آنالایزر دامنه مشخصی از توان را برای اندازه گرفتن پشتیبانی می کنند. اگر سیگنال شما بیش از این توان قوی باشد، مسلما نتیجه اندازه گیری اشتباه می شود یا ابزار کارایی خود را از دست می دهد. اگر یک تضعیف کننده مناسب قبل از ورودی دستگاه نصب شود، این مشکل را حل خواهد کرد.

تطبیق دادن امپدانس و بهتر شدن کیفیت انتقال

اختلاف امپدانس در خطوط انتقال الکتریکی و رادیویی باعث بازتاب موج و در نتیجه ایجاد نویز می شود. در بسیاری از این موارد، استفاده از اتنیتور ساده ترین راه برای تطبیق امپدانس و کاهش بازتاب خواهد بود.

ساختار اتنیتور چگونه است؟

برای این که بهتر بتوانید عملکرد اتنیتور را درک کنید، بد نیست با ساختار عمومی این وسیله آشنا شوید. تضعیف کننده ها از نظر نوع سیگنال به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند. دو واقع ساختار هر کدام متفاوت است، اما پایه کار هر دو مدل کاهش توان است.
  • مدل الکترونیکی یا RF
  • مدل نوری (فیبر نوری)

ساختار تضعیف کننده الکترونیکی

تضعیف کننده الکترونیکی از شبکه های مقاومتی ساخته می شود. ترتیب این مقاومت ها مشخص می کند چقدر از توان سیگنال شما کاهش پیدا کند. این شبکه معمولاً به شکل سری، موازی یا ترکیبی از هر دو مدل طراحی می شود.

ساختار اتنیتور نوری

مدل های نوری چند روش مختلف برای کاهش نور دارند که در ادامه هر کدام را توضیح داده ایم. این کارها باعث می شود شدت نور کم شود و مسیر اصلی یا سرعت انتقال در فیبر هم دچار مشکل نگردد.
  • با ایجاد فاصله بین دو سر فیبر
  • جذب بخشی از نور توسط مواد خاص
  • بازتاب یا پخش بخشی از پرتو
اتنیتور نوری معمولاً در حالتی استفاده قرار می شود که شدت نور در یک لینک فیبر نوری بیشتر از میزان استاندارد باشد. برای مثال، وقتی طول مسیر فیبر کوتاه است، تلفات طبیعی فیبر بسیار کم می شود و در نتیجه نور با قدرت بالا به گیرنده خواهد رسید. همچنین اگر فرستنده شما خیلی قوی باشد یا گیرنده شما حساسیت زیادی داشته باشد، احتمال اشباع یا آسیب دیدن گیرنده وجود دارد. در شرایطی که بیان کردیم، مدل نوری با کاهش سطح توان نور، از تجهیزات گران قیمت شما محافظت می کند و اجازه می دهد سیگنال در محدوده مناسب انتقال پیدا کند. علاوه بر این موارد، در موقع انجام تست های اندازه گیری سطح نور هم از این ابزار برای رسیدن به مقدار دقیق و مناسب استفاده می شود.

 

اتنیتور چیست

 

انواع تضعیف کننده و کاربرد هر کدام

قبل از اینکه وارد معرفی انواع اتنیتور شویم، لازم است بدانید وقتی سیستم شما نیاز به کاهش سیگنال دارد، انتخاب نوع درست تضعیف کننده توسط شما اهمیت ویژه پیدا می کند. چون هر مدل از آن ها برای شرایط خاصی طراحی شده است. اشتباه در انتخاب نوع مناسب، ممکن است باعث آسیب به تجهیزات، کاهش کیفیت یا حتی از کار افتادن سیستم شما شود. در ادامه انواع رایج این ابزار را در جدولی برایتان تنظیم کرده ایم.
 

 

نوع اتنیتور

توضیح

کاربرد

ثابت (Fixed Attenuator)

مقدار تضعیف مشخص و ثابت دارد.

خطوط انتقال ثابت، فیبر نوری، شبکه و کاربردهای صنعتی

متغیر (Variable Attenuator)

مقدار تضعیف قابل تنظیم است.

تست و اندازه گیری، آزمایشگاه، تنظیم دستی سطح سیگنال

پله ای

تغییرات در پله های تعریف شده انجام می شود.

تست های دقیق مهندسی، تنظیمات کنترل شده

پیوسته

تغییر مقدار تضعیف کاملاً نرم و پیوسته است.

سیستم های حساس و کالیبراسیون دقیق

نوری فیبر نوری

برای نور طراحی شده است.

شبکه های فیبر نوری، مخابرات نوری، دیتاسنترها

قدرتی (در صوت و آمپلی فایر)

توان خروجی آمپلی فایر را کاهش می دهد.

سیستم های صوتی، گیتار الکتریک، رکورد صدا

 

کاربرد اتنیتور در صنعت و شبکه

در بسیاری از سیستم های صنعتی و شبکه ای استفاده از تضعیف کننده بسیار مهم است. همانطور که گفتیم کاربرد اتنیتور بسته به نوع سیگنال شما می تواند کاملاً متفاوت باشد. به عنوان مثال در سیستم های صوتی، این ابزار برای کنترل حجم استفاده می شود، اما در شبکه فیبر نوری هدف جلوگیری از آسیب رسیدن به گیرنده شما است. پس باید کاربردهای این ابزار را در دسته های مختلف بررسی کرد. در ادامه انواع کاربردهای تضعیف کننده برای شما لیست شده است. اتنیتور در هر یک از این موارد نقش موثر و مهمی دارد و نبودش می تواند باعث ایجاد خطا، خرابی یا آسیب به تجهیزات شود.
  • کم کردن سیگنال خروجی فرستنده در لینک های فیبر نوری
  • جلوگیری کردن از اشباع گیرنده های نوری
  • تنظیم سطح سیگنال در تجهیزات اندازه گیری مختلف
  • محافظت مناسب از ورودی دستگاه های آزمایشگاهی
  • مدیریت توان خروجی آمپلی فایرها در سیستم های صوتی مختلف
  • تطبیق دادن امپدانس در خطوط انتقال
  • کاهش تداخل و بازتاب در سیستم های RF
  • تست و کالیبراسیون کردن تجهیزات مخابراتی
  • کنترل کردن سطح سیگنال در شبکه های دیتاسنتر
تضعیف کننده چیست

 

انتخاب اتنیتور مناسب

وقتی کسی می پرسد اتنیتور چیست معمولاً بلافاصله سوال بعدی او این است که چطور باید اتنیتور مناسب دستگاه خودم را انتخاب کنم. انتخاب تضعیف کننده مناسب موضوعی کاملاً تخصصی است، اما اگر شما معیارهای اصلی را بدانید، می توانید بدون نیاز به مشاوره تخصصی هم، نوع مناسب کار خود را انتخاب کنید. این معیارها برای همه انواع این ابزار مشترک نیستند، اما پایه تصمیم گیری شما را تشکیل می دهند. باید گفت که معیارهای انتخاب به شرح زیر هستند.
  • میزان تضعیف مورد نیاز (dB): اگر سیگنال شما 10 دسی بل قوی تر از حد مجاز است، باید از نوع 10 دسی بل استفاده کنید. این یکی از ساده ترین روش های انتخاب است.
  • نوع سیگنال (نور، RF، الکتریکی، صوت): برای فیبر نوری باید تضعیف کننده نوری تهیه کرد و برای RF، تضعیف کننده مقاومتی یا RF مناسب است
  • امپدانس سیستم: برای سیستم های رادیویی و الکترونیکی، امپدانس 50 یا 75 اهم اهمیت زیادی دارد.
  • توان قابل تحمل: اتنیتور باید توان عبوری را به خوبی تحمل کند، اگر توان زیادتر از توان قابل تحمل آن باشد، اتنیتور می سوزد.
  • نوع کانکتور (برای فیبر نوری):  SC، LC، FC و دیگر کانکتورها باید با تجهیزات موجود یکسان باشند.
  • ثابت یا متغیر بودن: اگر نیاز به تنظیم دقیق دارید، حتما از نوع متغیر استفاده کنید.

سوالات متداول

آیا می توان از چند اتنیتور پشت سر هم استفاده کرد؟

بله، در صورت نیاز شما می توانید چند تضعیف کننده را سری کنید تا به مقدار مورد نظر خود برسید، البته رعایت کردن توان و امپدانس نیز مهم و ضروری است.

اگر سیگنال خیلی ضعیف باشد چه باید کرد؟

دقت کنید که در این شرایط نباید از تضعیف کننده استفاده کنید. ممکن است در این حالت تقویت کننده نیاز باشد.

اتنیتور دیجیتال چیست؟

در مدل دیجیتال مقدار تضعیف به صورت الکترونیکی و دیجیتال تنظیم می شود و معمولاً در تجهیزات پیشرفته استفاده می گردد.
۷
برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم روی کلید زیر کلیک کنید.